Een jongetje van elf zegt trots het alfabet op. Of dat probeert hij toch. Bij de letter F loopt hij vast. Na wat ongemakkelijk stotteren en hakkelen, buigt hij zijn hoofd. Hij komt niet verder. Hij weet het niet meer. En hij kan zijn kennis niet even opfrissen op school, want hij gaat niet naar school. De scène die u nu voor ogen hebt, speelt zich niet af in Bangladesh of Angola. Het jongetje waarvan sprake woont in Vlaanderen, in een woonwagen op één van de vier doortrekkersterreinen. Om de paar weken trekt hij verder, constant onderweg. En hij is niet alleen. In Vlaanderen zijn er 460 kinderen zoals hij. 460 kinderen die geen of onvoldoende toegang hebben tot onderwijs of gezondheidszorg omdat ze tot een groep behoren die moeilijk aansluiting vindt bij de maatschappij. 460 kinderen die nooit verder zullen komen in het leven, dan waar hun woonwagen hun brengt. 460 kinderen die onvoldoende ondersteund worden door de Vlaamse Overheid.   Zeggen dat deze kinderen helemaal aan hun lot worden overgelaten, is overdreven. Er zijn wel degelijk initiatieven om hulp te bieden aan de families op doortrekkersterreinen. Toezichters van de provincie Vlaams-Brabant leggen contact met Kind & Gezin, CAW en OCMW om te proberen de bewoners zo goed mogelijk te ondersteunen. Buurtbewoners engageren zich vrijwillig om een paar uur per week bijles te geven aan de kinderen. Maar helaas botst hun altruïsme en belangeloos engagement ook op grenzen. De provincie heeft noch de middelen, noch het mandaat om structureel te voorzien in onderwijs en gezondheidszorg voor bewoners op doortrekkersterreinen.

Op dit moment is de provincie enkel bevoegd voor de realisatie en het beheer van het terrein, niet voor de omkadering en begeleiding van de woonwagenbewoners. Sinds de overdracht van het Agentschap Integratie en Inburgering naar Vlaanderen, is dat een Vlaamse bevoegdheid. En daar wringt het schoentje. Want de Vlaamse Regering blijft te stil als het gaat over woonwagenbewoners. De ministers van Binnenlands Bestuur en Onderwijs hebben onvoldoende oog voor de 460 kinderen in Vlaanderen die geen toegang hebben tot onderwijs. Nochtans is onderwijs, net als gezondheidszorg, een basisrecht. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens veroordeelde België al in 2012 voor het slecht opvangen van woonwagenbewoners. Vijf jaar later lijkt er weinig tot niets veranderd.

Het is absoluut noodzakelijk dat we ervoor zorgen dat dit schooljaar anders wordt voor deze 460 kinderen. Dat er een degelijke beleidsvisie komt, die rekening houdt met rechten en plichten en verantwoordelijkheden van zowel de bewoners als de overheid, en dat er sociaal-maatschappelijke assistentie komt voor deze uiterst zwakke groep. Dit is dan ook een warme oproep, of eerder een noodkreet aan de Ministers van Binnenlands Bestuur en Onderwijs. Het is hun verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat woonwagenbewoners op doortrekkersterreinen toegang hebben tot onderwijs en gezondheidszorg. Het is hun verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat 460 kinderen dit jaar wèl naar school gaan. En dat geen enkel kind in Vlaanderen op zijn elfde nog steeds het alfabet niet kent. Want dat is een welvarende regio als Vlaanderen onwaardig.

Opiniestuk van Vlaams parlementslid An Moerenhout en gedeputeerde voor Vlaams-Brabant Tie Roefs.