Op de provincieraad van 14 november 2023 stelt Tie Roefs de vraag of en hoe de Vlaamse middelen voor 'economische migratie' zullen worden aangewend. Finke Jacobs herinnert het provinciebestuur aan haar afspraak om het rookbeleid in de Vlaams-Brabantse provinciedomeinen te evalueren.

De maand november kondigt voor de provincieraad steeds de goedkeuring van de aanpassingen in het meerjarenplan aan. Omdat het interessante en lange discussies beloven te worden staan er deze maand maar liefst drie raden op het programma. De eerste vindt plaats op 14 november, de volgende twee zullen op 21 en 22 november doorgaan. Dit verslag zal enkel de eerste provincieraad bespreken, de volgende twee zullen in één geïntegreerd verslag over het meerjarenplan te lezen zijn.

Naar goede gewoonte begint de provincieraad met een reeks mondelinge vragen. Ditmaal werden er wel zes gesteld, waarvan drie door onze eigenste fractie. Fractieleider Tie Roefs begint met een mondelinge vraag over de omgevingsvergunning aan BAC, de luchthavenuitbater van Zaventem. “In principe zal minister Zuhal Demir nog voor de zomer van 2024 een omgevingsvergunning afleveren aan BAC. Het spreekt voor zich dat de bepalingen in die omgevingsvergunning heel belangrijk zijn voor de inwoners van de provincie Vlaams-Brabant”, legt Tie uit. De huidige milieuvergunning aan BAC werd namelijk nog gegeven door de provincie Vlaams-Brabant. In dit verband voorzag de provincie ook de oprichting van een overlegcomité tussen BAC en de bewoners van de aan de luchthaven grenzende gemeenten. Deze overlegcommissie wordt momenteel nog voorgezeten door gedeputeerde Bart Nevens. Aldus vraagt Tie of de minister een advies heeft gevraagd aan de provincie in verband met deze omgevingsvergunning voor BAC. Zo ja, welk advies hebben ze dan doorgegeven?

Gedeputeerde Nevens antwoordt dat de provincie geen rol meer te spelen heeft in het toestaan van nieuwe omgevingsvergunningen. De Vlaamse regering zal in eerste administratieve aanleg beslissen en heeft hiervoor geen advies nodig van de provincie. Tie wijst bijkomend op de mars die recent op de luchthaven werd georganiseerd door enkele omliggende gemeentes. De burgers vroegen er om aandacht te schenken aan de overlast van de luchthaven, om een CO₂-plafond te installeren en om een overlegorgaan tussen de federale en gewestelijke overheden tot stand te brengen om de luchtvaart eerlijk te belasten. “Ondanks het feit dat we niet meer formeel bevoegd zijn, kunnen we misschien toch ons advies laten doorsijpelen naar Vlaanderen,” stelt Tie. De deputatie reageert opnieuw dat de rol van de provincie uitgespeeld is en dat het aan de lokale besturen is om de bezorgdheden van de burgers in acht te nemen. Tie kondigt aan dat ze op de volgende provincieraad een motie in dit verband zal indienen.

De tweede mondelinge vraag gaat over economische migratie. “Sinds 26 oktober 2023 is bekend dat de provincies door Vlaanderen uitgenodigd worden om projecten te initiëren rond economische migratie,” begint Tie Roefs, “de Vlaamse Regering maakt met name 500 000 euro vrij om de Vlaamse provincies en de lokale besturen financieel te ondersteunen in het opzetten en uitbouwen van een warm onthaalbeleid van economische migranten en hun familieleden.” Deze extra financiële steun moet buitenlandse arbeidskrachten bij hun komst naar Vlaanderen omkaderen. Ze draagt bij aan het streefdoel om Vlaanderen als aantrekkelijke werk- en ondernemingsregio op de kaart te zetten en om de concurrentiepositie van Vlaanderen in het aantrekken van buitenlands talent te vergroten. De provincie heeft tot 1 januari 2024 om in te tekenen op deze medefinanciering. “Zal de provincie gebruik maken van deze middelen? Zo ja, waarvoor zal ze die medefinanciering dan precies aanwenden?” vraagt de fractieleider concreet.

Gedeputeerde Schevenels reageert dat de inschrijvingsdatum zeer kortdag is, maar dat de provincie reeds contact heeft opgenomen met enkele relevante organisaties zoals International House Leuven, een initiatief van de Stad Leuven en Leuven Mindgate dat verder reikt dan de stadsgrenzen. Ook vzw PIIN (Partners in Integratie) uit Halle, werd betrokken. Tie vraagt wat de deputatie precies begrijpt onder ‘economische migratie’. Ze verwijst naar het feit dat de provincie vroeger beroep deed op PIIN voor het inburgerings- en integratiebeleid toen het nog onder de provinciale bevoegdheden viel. De deputatie antwoordt op haar beurt dat hoofdmoot voor economie niet in provinciale handen ligt. Ze gelooft dat de sociale economie de reguliere economie kan versterken en gekende leemtes in de arbeidsmarkt kan opvullen. Hoe de deputatie naar ‘economische migratie’ kijkt, blijft helaas onduidelijk.

De derde mondelinge vraag wordt gesteld door fractielid Finke Jacobs. Hij komt terug op zijn voorstel uit de provincieraad van mei 2023. Toen stelde hij voor om een algemeen rookverbod in de provinciale domeinen te introduceren, net zoals de provincieraad in Oost-Vlaanderen dat had beslist. De meerderheid was niet akkoord en kwam met een afgezwakt voorstel, dat toen goedgekeurd werd. Dit akkoord gaf aan de deputatie de opdracht om een evaluatie te maken van het huidige rookbeleid in de provinciale domeinen met de belofte hierover te rapporteren in de commissie van oktober 2023. Indien dit nodig zou blijken, kon de provincieraad nog opnieuw stemmen over een algemeen rookverbod. Deze evaluatie is niet gebeurd, ondanks het feit dat de vraag ernaar uit de eigen meerderheid kwam. Daarnaast wijst hij erop dat de federale overheid intussen een anti-tabaksplan heeft goedgekeurd, uitgaande van minister Vandenbroucke. Dit plan voert een rookverbod in op plaatsen waar veel kinderen en jongeren komen, bijvoorbeeld op en naast sporttereinen. Concreet vraagt Finke waarom de deputatie haar belofte omtrent de evaluatie van het rookbeleid in de provinciale domeinen niet tijdig is nagekomen en of de deputatie zicht heeft op de impact van het nieuwe plan van minister Vandenbroucke op de provinicale domeinen.

De deputatie antwoordt dat in de provinciale domeinen reeds een rookveerbod bestaat aan de speeltuinen onder de noemer van ‘Generatie Rookvrij’. Het amendement van Finkes voorstel bevatte inderdaad de belofte tot een verdere bespreking. Elk seizoen vindt er dan ook een algemene evaluatie plaats met de domeinbeheerders en externe partners. Deze is nog niet klaar, maar wordt begin december verwacht. Er moet nog overleg plaatsvinden in Diest en Kessel-Lo met politie en andere veiligheidsdiensten. Mogelijks zal het rookverbod hier deel van uitmaken. Gedeputeerde Schevenels slaakt een mea culpa. In antwoord vraagt Finke zich luidop af in hoeverre de deputatie het onderwerp echt belangrijk vindt, als de analyse nog steeds niet gebeurd is. “Tabak is de meest vermijdbare oorzaak van kanker. In Vlaams-Brabant sterven 1400 mensen per jaar, of 4 per dag, aan de gevolgen van roken. Hopelijk komt de deputatie met een snelle en positieve evaluatie”.

De belangrijkste agendapunten zullen hier worden overlopen. Voor een volledig overzicht verwijzen we graag naar het videoverslag van de provincieraad op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=7MkY7BNEx84&feature=youtu.be. 

Zo uitte fractieleider Tie Roefs haar genoegen over voorstel nr. 99, waarin subsidies worden vrijgemaakt voor een nieuw dierenasiel. Groen vraagt hier al enkele jaren naar. Desalniettemin vindt de fractie het jammer dat het slechts om een bedrag van 150 000 euro gaat. “Hiermee gaan we de dieren niet redden,” zegt Tie, “Er is echt behoefte aan grotere dierenasielen.” Groen stemt voor en het voorstel wordt goedgekeurd.

Voorstel nr. 102 betreft de grondverwervingen voor de fietssnelweg F25 tussen Aarschot en Leuven. Er zullen extra innames van grond nodig zijn wegens de verplaatsing van de fietstunnel te Wilsele. “We zijn erg blij met dit voorstel. De ontwikkeling van het fietsnetwerk kan niet snel genoeg gaan,” benadrukt Tie. Ze uit echter ook haar bezorgdheid inzake de financiering via het fietsfonds. Bijna twee jaar geleden stelde ze hier reeds een mondelinge vraag over aan de deputatie. “Hoe zeker zijn we dat het in de toekomst makkelijk zal blijven om deze investeringen te financieren. Er zijn geen garanties dat er over een paar jaar nog een fietsfonds zal zijn. Wat zullen we hier nog over te zeggen hebben? Wat doen we met onze eigen middelen?” Gedeputeerde Dehaene antwoordt dat het probleem pas aangepakt zal worden wanneer het zich stelt. Tie stelt opnieuw de vraag naar wat de provincie zal doen als de financiering wegvalt. “Wat willen we nog doen naar aanleiding van de volgende legislatuur?” Groen stemt voor en het voorstel wordt goedgekeurd.

Ook het meerjarenplan wordt deze provincieraad al enigszins besproken. Deze bespreking zal in het volgende verslag over het meerjarenplan worden geïntegreerd.

Voorstel nr. 105 betreft de organisatie van een buitengewone algemene vergadering voor De Watergroep op 15 december 2023. Dit voorstel werd eerder al besproken in de raadscommissie ‘Infrastructuur’ op 24 oktober. Uit de bespreking in de raad blijkt al gauw dat er verwarring bestaat rond de inhoud van een raamovereenkomst: de oppositie kreeg niet de kans om deze door te nemen. Gedeputeerde Nevens ziet het belang er niet van in en wijst op het kleine aandeel (en dus de geringe stemkracht) van de provincie in de Watergroep. Tie Roefs vraagt de voorzitter van de provincieraad om de stemming van dit voorstel uit te stellen naar de volgende raad: “De verenigde oppositie zegt te weinig documentatie te hebben. We zijn toch terug volgende week én het afgesproken einduur is gepasseerd.” De voorzitter weigert echter mee te werken, wat op onbegrip stoot vanuit de oppositie. Groen-fractielid Sarah Sneyersklaagt het ondemocratisch gehalte van de stemming aan en Louis Tobback (Vooruit) wijst op de taak van de voorzitter om ook de oppositie te beschermen. De voorzitter laat de stemming doorgaan. De oppositie weigert te stemmen en stapt op. Desondanks wordt het voorstel goedgekeurd.